W 1910 roku wraz z podjętą decyzją o budowie kompleksu Hali Stulecia i organizacji Wystawy Stulecia, zaplanowano wybudowanie dużej restauracji. Ta największa z powstałych wówczas pięciu restauracji była jedyną, której nie zaplanowano jako obiekt tymczasowy. Lokalizację budynku wskazał Max Berg – architekt miejski i główny projektant Hali Stulecia, i to on ostatecznie zaprojektował ten obiekt.

Ostatecznie w 1913 roku powstała nowoczesna formalnie budowla o prostopadłościennym korpusie, którą poprzedzał częściowo zadaszony taras. Jego dach był w części dostępny i przeznaczony dla gości. Nad centralnym, owalnym holem umieszczono przeszkloną kopułę o drewnianej konstrukcji. Było to nawiązanie do czterech kopuł, które współpracujący z Maksem Bergiem Hans Poelzig umieścił nad skrzydłami pawilonu wystawy historyczno-artystycznej – dzisiejszego Pawilonu Czterech Kopuł. Nagromadzenie kopuł podkreślało wzniesienie najnowocześniejszej, największej i najwspanialszej wówczas kopuły świata, jaką była żebrowa konstrukcja Hali Stulecia.

W Restauracji Tarasowej, bo tak już wtedy nazywała się restauracja, trwałymi częściami budowli były mury dwóch sal – wschodniej i zachodniej. Max Berg zadbał o wykończenie budowli i każdy detal. Już w sierpniu 1912 roku Zarząd Miasta podpisał umowę dzierżawy Restauracji Tarasowej. Restauracja, łącznie z tarasami, była gotowa do przyjęcia 5000 osób. 20 maja 1913 roku nastąpiło uroczyste otwarcie Hali i Wystawy Stulecia z udziałem następcy tronu arcyksięcia Fryderyka Wilhelma Pruskiego. Goście po głównych uroczystościach przeszli na górny taras restauracji, skąd oglądali staw, Pergolę i otaczające ogrody. Objaśnień udzielali Hans Poelzig i Paul Schroeiber. Pominięto osobę Maksa Berga, co środowisko artystyczne Wrocławia uznało za wyjątkową niezręczność. W tym stanie, z drobnymi modyfikacjami z 1914 roku i lat trzydziestych, restauracja dotrwała do wiosny 1945 roku, gdy budynek znacząco ucierpiał w bombardowaniach podczas Festung Breslau.

Obiekt podniesiono z ruin w 1948 roku, z przeznaczeniem na restaurację dla gości Wystawy Ziem Odzyskanych. Zachowano przy tym pierwotny zarys bryły i układ elewacji oraz powtórzono system konstrukcji. W kolejnych dekadach przeznaczono część pomieszczeń na cele biurowe, co wymagało podzielenia jednoprzestrzennego wnętrza na kondygnacje. Przy tej okazji usunięto większość oryginalnej dekoracji elewacji. Z czasem budynek obrósł w gospodarcze przybudówki.

Wpisanie w 2006 roku Hali Stulecia wraz z Terenami Wystawowymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO stało się impulsem do przygotowania planów rewitalizacji zdewastowanego budynku. Ogłoszony konkurs architektoniczny wygrał zespół wrocławskich architektów pod kierunkiem Andrzeja Chrzanowskiego. Ze względu na znaczne zniszczenia oraz późniejsze nieudolne przeróbki nie zdecydowano się na dosłowną rekonstrukcję, lecz przejęto główne założenia jak tarasowy układ wnętrza czy funkcję dachu jako tarasu widokowego. Zachowano zasadnicze elementy oryginalnej struktury – filary, schody wejścia, schody tarasów. Do korpusu dobudowano dwa skrzydła mieszczące sale widowiskowe. ­­

– Wraz z wyremontowaną Halą Stulecia, otwarte w 2010 roku Wrocławskie Centrum Kongresowe dało nowy blask całemu kompleksowi, stawiając na pierwszym miejscu realizację różnych potrzeb mieszkańców Wrocławia. Mam nadzieję, że obecnie planowana nowa aranżacja wnętrza restauracji i nowa oferta gastronomiczna spełni oczekiwania wrocławian i turystów – mówi dr Grzegorz Grajewski, kierownik Oddziału Terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa we Wrocławiu, znawca Hali Stulecia i jeden z inicjatorów wpisania kompleksu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

fot. Wojciech Lewandowski

Rezerwacja